De Eucharistie (H. Mis) is een sacrament. De plaats en werking van de viering van de H. Mis in de daarvoor consacreerde ruimte, kent vele facetten en werkingen.
De Esoterische Tempel
Terwijl de Eucharistieviering plaats vindt, wordt een esoterische tempel opgebouwd.
Aan het begin van de H. Mis wordt door de priester een engel aangeroepen. Dit wordt gedaan met het verzoek om een geestelijke tempel te bouwen, die dienen zal om de kracht en de zegen van God uit te storten over de mensheid. De tempel wordt door de engel gebouwd door te beginnen met de vloer. Deze bestaat uit vierhoekige piramiden (figuur 2) die om en om een hechte vloer vormen. In veel kerken is om die reden in vroeger tijden een vloer gelegd van roze en blauwe tegels, in een diagonaal patroon, als symbool van het esoterische bouwwerk dat tijdens de mis wordt opgetrokken. De engel maakt daarbij gebruik van de energie die in de vorm van lof en eer door de aanwezigen geuit wordt in het begin van de H. Mis. Zie figuur 1.

Zodra de vloer gelegd is worden door de engel de wanden en het dak gerealiseerd. Op die manier worden de aanwezigen afgescheiden van de omgeving, waardoor zij niet worden afgeleid door energieën van buitenaf en beter tot verstilling komen. Onder het zingen van het Kyrie ontstaan bolvormen op het dak van de tempel.

Deze bolvormen groeien onder het zingen van het Gloria verder uit en op vier hoeken ontstaan pieken in de vorm van minaretten. De centrale bol groeit uit tot een koepel met een hoge piek. Zie figuur hiernaast.
Tijdens het verdere verloop van de mis gebruikt de engel de energie die ontstaat door de devotie van de aanwezigen om de wanden en het dak met pieken dikker te maken. De beschermende functie neemt daardoor toe.
Aan het einde van de mis wordt de totale energie die gebruikt is om de esoterische tempel op te richten gebruikt om met behulp van engelen gebracht te worden naar mensen voor wie gebeden is en/of voor situaties in de wereld die deze energie zeer goed kunnen gebruiken.
De bouw van de esoterische tempel is veelvuldig waargenomen door een van de stichters van de VKK, Mgr. C. W. Leadbeater. Hij was vergaand helderziend. Zijn waarnemingen zijn gebruikt om de hier getoonde figuren te tekenen.
Doel van de Eucharistieviering
De Eucharistie of Heilige Mis wordt vaak het avondmaal genoemd, en dat is het ook. Maar het is meer dan dat geworden. Onder de leiding en bezieling van de Heer is dat avondmaal uitgegroeid tot een zeer bijzondere hulp aan een steeds groter wordende kring van mensen.
De Eucharistieviering is altijd de kern geweest van de katholieke eredienst. Zij werd niet alleen ingesteld met het doel om allen, die eraan deelnemen te helpen, maar ook om de omringende wereld hulp te bieden. De viering roept de aanwezige gemeente op om samen met het Engelenkoor op een krachtige en intelligente wijze aan het werk deel te nemen.
Volgens de Vrij-Katholieke opvatting heeft de eredienst een drievoudig aspect en doel. In de eerste plaats is het een aanbieden van lof en eer aan de Almachtige God. Ten tweede is hij bedoeld om de deelnemers te helpen. En ten derde – het belangrijkste – is het de bedoeling de omringende wereld in ruimere zin, te helpen door een grote stroom van geestelijke kracht uit te storten door middel van de gemeente.
Er mag gerust gezegd. dat God onze lofprijzingen niet nodig heeft en zeer zeker geen prijs zal stellen op kruiperige vleierij van hen, waarvan mag worden verwacht, dat zij beter weten. Van de andere kant voelen en weten wij echter, dat het goed voor ons is onze harten te verheffen in lof en aanbidding en ernaar streven ons vollediger te verenigen met Zijn goddelijke wil.
We mogen zelfs nog verder gaan en in alle eerbied stellen, dat God steeds meer gebruik wil maken van ons als Zijn mede-arbeiders in Zijn Plan en rekent op onze intelligentie en krachtige samenwerking naarmate wij groeien in geestelijke volwassenheid.
De Vrij-Katholieke Kerk spant zich in om haar leden sterke en doelbewuste werkers te maken in Zijn dienst. Zij tracht hen te helpen het goddelijke licht in henzelf te ontdekken; “het licht, dat een ieder verlicht, komende in deze wereld“; maar dat maar al te dikwijls is versluierd en verborgen door onwetendheid en verkeerde handelingen. Dan zullen ook zij het licht kunnen zien in het hart van anderen en ook hen kunnen helpen goddelijke glans te ervan te onthullen.
Gemeenschappelijke eredienst
De bedoeling van de openbare eredienst is, dat zij een gemeenschapskarakter draagt. Het ´priesterschap der leken´ is geen leeg begrip, maar moet daarentegen een uitdrukking zijn van de waarheid, die erin besloten ligt. Het gebruik van een Liturgie in de landstaal geeft de gemeente de mogelijkheid actief deel te nemen aan de viering, en de voltrekking van de riten op de voet te volgen.
De voorbereiding
De Liturgie van de Eucharistieviering begint met het “Asperges”, de symbolische reiniging met wijwater. De bedoeling daarvan is uitdrukking te geven aan het louteren van de omgeving en het evenwichtige tot rust brengen van gedachten en gevoelens van de aanwezigen. Ook is het bedoeld om de aanwezigheid van een Engel in te roepen om de gemeenschap bij te staan in de eredienst. Het gebruik van wierook wil ook uitdrukking van deze reiniging zijn.
Dan volgt de ‘voorbereiding´, die voor een groot deel bestaat uit het doen opstijgen van lof en dank naar de Almachtige, waardoor mede de geest van de deelnemers afgestemd wordt op heilige en verheven zaken. Dat wordt in hoge mate bevorderd door de gemeenschappelijke schuldbelijdenis en de absolutie. De gebeden, lezingen van het Epistel en Evangelie en het gezamenlijk uitspreken van de geloofsbelijdenis dragen in het bijzonder bij aan het belevendigen van het denkvermogen van de deelnemers, terwijl het daaraan voorafgaande gedeelte hoofdzakelijk gericht was op hun toewijdingen en devotie.
De offerande
Met het ´Offertorium´ begint een nieuwe fase in de liturgische viering. Het brood en de wijn worden nu aan God opgedragen als de eerstelingen van de vruchten van de aarde en als symbolen van onze wereldlijke offergaven. Een weinig later, met het gebed “Dit brood en deze wijn dragen wij u op, O Heer…”; worden deze offergaven aan God aangeboden als de symbolen van ons eigen offer aan de dienst van God. Vervolgens zullen zij in het ´consecratiegebed´ worden aangeboden als een kanaal voor Christus´zegen; om in een nog later stadium door ons te worden genuttigd als Zijn allerheiligst Lichaam en Bloed, door middel waarvan wij met Hem in mystieke gemeenschap kunnen treden.
Doch eerst komt het krachtige beroep op de gemeente de harten te verheffen en God te danken in vereniging met de negen engelenkoren, wier aanwezigheid met de ´Prefatie´ werd ingeroepen: het ´Sursum Corda´en de ´Praefatio´gevolgd door het ´Sanctus´.
Het goddelijk antwoord
Wij zijn nu met de ´Canon´ begonnen, zoals dit belangrijkste deel van de viering vanouds wordt genoemd. Bij de aanvang van het ´Consecratiegebed´ vervolgt de celebrant met de opsomming van speciale doeleinden, waarvoor de offergaven worden opgedragen. Dan worden de woorden van de consecratie uitgesproken, door welke plechtige handeling brood en wijn onder hun natuurlijke gedaanten tot Lichaam en Bloed van Christus worden.
Wij kunnen worden geholpen dit grote mysterie te doorgronden, als wij ons realiseren, dat ons eigen lichaam voertuig of uitdrukking is van ons bewustzijn, van de inwonende geest; zodat brood en wijn, die ons lichaam voeden, nu de bijzondere uiting of openbaring worden van Christus, het kanaal van zijn Eigen zegen voor de voeding van onze Ziel.
De communie

Allen, die aanwezig zijn zullen onvermijdelijk worden geraakt door de uitstraling van Zijn heilige kracht en zij, die de H. Communie ontvangen, worden door dit gezegende voorrecht in innige gemeenschap verbonden met onze Heer en Meester.
Iedere communicant, die op dat moment als in een levend heiligdom de werkelijke aanwezigheid van Christus´Leven in zichzelf bewaart, kan en mag een stralende zon van zegening zijn als hij in de wereld rondgaat. Terecht beschouwen wij deze Eucharistieviering als het hoogste betoon van christelijke eredienst, Hem dankend voor hetgeen Hij ons gaf.
Omvorming van de wereld
Alle liefde en toewijding, die zo overvloedig uitstroomden gedurende de dienst en de oneindige overvloed van geestelijke kracht, die van omhoog werd ingeroepen en tot ons kwam, worden bijeengebracht door de Engel, wiens hulp wij daarvoor inriepen. Deze verspreidt ze over de wereld, samen met de door de celebrant gegeven zegen.
Iedere keer dat zij wordt gevierd, stroomt een vloed van vrede en kracht uit over de wereld door de plechtige handeling van de Eucharistie. Dat is het voornaamste doel dat met de viering van deze dienst, iedere keer wordt bereikt; of de priester alleen is in zijn privé-kapel of dat hij een omvangrijke gemeente voorgaat in een of andere grootse kathedraal. Daarom biedt deze viering ons een niet te evenaren mogelijkheid om tot mede-arbeiders van God te worden in geest en in waarheid. Zo kunnen wij Hem waarachtig en prijzenswaardig dienen door als voertuigen van Zijn wonderbare macht te fungeren.
