VKVisie
Tijdschrift van de Vrij-Katholieke Kerk in Nederland

Vorige Home Boven Volgende

Aspecten van de innerlijke zijde

van het werk van de V.K.K.

Frits Evelein

Tijdens de internationale clericale synode, het congres en de zomerschool die gehouden zijn in de periode van 11 t/m 23 te Engeland is er in verschillende onderdelen een Nederlandse bijdrage geweest. Het is duidelijk geworden dat binnen de Vrij-Katholieke Kerk in ons land de ontwikkelingen een behoorlijke dynamiek hebben. In verschillende andere landen waar de V.K.K. actief is ligt dat anders. Dat met geestdrift wordt gereageerd door hen die deze ontwikkelingen zien als mogelijkheden en met een zekere voorzichtigheid door hen die dit ervaren als het aantasten van oude waarden en normen moge duidelijk zijn. De discussie hierover is hoog op de agenda in de Algemene Bisschoppelijke Synode gekomen. In dit artikel worden enige aspecten gegeven van inhoudelijke punten die samen met en door veel van de Nederlanders die aanwezig waren tijdens deze dagen vorm hebben gekregen en intensief zijn besproken met Vrij-Katholieken uit allerlei landen.

Een centraal gegeven in de ontwikkeling van de V.K.K. is het actief oppakken door leden zelf van de innerlijke visie die de V.K.K. bezit. Niet meer passief bijwonen, niet meer toehoren en louter verstandelijk verwerken maar midden in de kracht en lichtende werkelijkheid staan van datgene dat je zegt te zijn. De consequenties hiervan zijn verstrekkend. Immers de visie van de Vrij-Katholieke Kerk is dat de mens een goddelijk wezen is, een microkosmos geschapen naar het beeld van de goddelijke macrokosmos. De vervulling van de mens ligt in het komen tot zijn diepste functie van geestelijke bevrijder van zichzelf en daardoor geestelijke bevrijder en vrijmaker van het goddelijke in de wereld dat zichzelf bewust wordt. Consequenties van deze visie zijn bijvoorbeeld:

Wij zijn de kelk, één met de eeuwige kelk, wij ontvangen en delen goddelijk leven en liefde;

Wij zijn het offer, één met het eeuwige offer, wij zijn medescheppers in het universum;

Wij zijn het licht, één met het eeuwige licht, wij zijn één met de Bron;

De transformatie van onszelf is de transformatie van de wereld, er zijn geen grenzen, alles is met alles verbonden.

De stichters van onze kerk waren er duidelijk over dat de Vrij-Katholieke Kerk een instrument is voor het naar buiten brengen van tijdloze mysteriewijsheid binnen de Christelijke traditie. De innerlijke zijde van het kerkwerk berust in het feit dat alles wat we doen, zeggen en belijden rechtstreeks een expressie is van ons diepste innerlijke wezen dat één is met alles. Zo werkt Leadbeater o.a. in zijn boek Ancient mystic rites deze thematiek uit. De uitdaging voor onze kerk is om deze visie klip en klaar met de mogelijkheden van deze tijd gestalte te geven zonder de kracht van de tijdloze vormen en inzichten over boord te zetten. Sterker nog, juist door deze te brengen tot een grootsheid die een nog duidelijker uitdrukking is van deze achtergrond.

Hierbij spelen veel aspecten een rol. Een aantal die hier uitgewerkt worden zijn:

de rol van de individuele mens;

de rol van een groep;

de kwaliteit van het aanroepend en oproepend vermogen;

de dynamiek van ontwikkeling: innerlijke scholing!

De rol van de individuele mens
In de H. Mis zeggen wij: "Wij zijn niet meer vreemdelingen en bijwoners maar medeburgers der heiligen en huisgenoten Gods". Dit houdt in dat wij niet zo maar wat aan het doen zijn, of populair gezegd even wat komen "shoppen", maar dat wij ons bewust zijn van onze plaats in het goddelijk bestel en onze eigen weg vol verantwoordelijkheden gaan op het pad van heelwording waarop de heiligen - lees hiervoor, de meesters van wijsheid, de grote leiders van het Innerlijk bestuur der Wereld - ons voorgegaan zijn. "Wij zijn gegrondvest in Christus de Heer, Hij is onze uiterste hoeksteen". Hiermee geven wij aan dat wij op verschillende niveaus doortrokken zijn van en verankerd zijn in de Christus-kracht en het Christuswezen en in ons bewustzijn werken aan een bewustwording en verdere expressie daarvan:

Als persoonlijkheid die zich ontwikkelt als een licht van de ziel. De ziel die hierbij staat voor het Christusprincipe van onpersoonlijke liefde in de mens.

Als ziel die streeft naar een volstrekt transparante staat van een kelk voor het ontvangen en doorgeven van de liefde van de kosmische Christus, de stralende morgenster die in de mysterietraditie wordt uitgedrukt als de stralende Heer van de Zon.

Als geest die zich ontwikkelt als bewuste straal van goddelijk licht van de universele Christus, Licht van Licht, Zijn van Zijn, oneindig in de transcendentale staat van zelfgeboren licht, leven en liefde.

Deze intentie en dit besef is in alle ernst de grondslag waarin wij als individuele mensen het werk kunnen en mogen verrichten. Het is van groot belang om hier actief aan te werken, elkaar daarin te stimuleren en deze grondhouding als een rode draad in het leven mee te nemen bij alles wat wij doen. Geoffrey Hodson verwerkte dit in een meditatie voor dagelijks gebruik, ontleend aan de Upanishaden:

"Ik ben het Goddelijke Zelf

Onsterflijk, eeuwig, stralend met geestelijk licht.

Ik ben dat lichtende Zelf, dat Zelf ben ik.

Het Zelf in mij, de goddelijke essentie,
is één met het Zelf in alles,
de goddelijke essentie van het universum.

Ik ben dat Zelf in alles:

Dat Zelf ben ik.

Mijn goddelijke essentie en de
universele goddelijke essentie zijn één.

Ik ben Dat, Dat ben ik."

Het effect van deze benadering is een ingrijpende persoonlijke transformatie. Oude invloeden die samenhangen met gevoelens van afgescheiden individualisme komen geleidelijk onder druk te staan, oude overtuigingen, beelden, handelingen, mogelijk zelfs uit vorige levens, worden los getrild en kunnen zo bevrijd worden, waardoor wij aan hun verstikkende greep kunnen ontsnappen. Dat dit individuele proces daarom niet zonder pijn verloopt is duidelijk, het is een zuivering en loutering, tot een staat van zuiverheid en transparantie wordt bereikt.

Het appèl dat de V.K.K. aan de individuele mens doet is om door een ingrijpend proces van persoonlijke transformatie midden in de bevrijdende Christuskracht van de eigen ziel en de geest - die één is met de universele ziel en universele geest - te staan. Vanuit deze houding krijgt het werk de kwaliteit van bevrijding en treden we binnen in het heiligdom van de innerlijke mysteriën van transformatie en eenheid.

De rol van een groep
De functie en het vermogen van een groep is geheel anders dan die van een individu. Een geestelijke groep versterkt het individuele proces wanneer er het vermogen ontstaat om een overziel te vormen. Zo'n overziel heeft verschillende aanzichten:

In de eerste plaats is hierbij sprake van grote hartwarmte tussen de leden onderling. Een beeld dat daarvoor veel gebruikt wordt is dat van een geestelijke kelk van het hart waarbij de harten van alle leden verbonden zijn door liefde en vertrouwen.

Een ander aspect van zo'n groep is het gemeenschappelijke streven naar geestelijk inzicht. Hierbij zou gesproken kunnen worden van een geestelijke kelk van het schouwen van het ene leven in alles. Zo ontstaat een onderlinge afstemming op het niveau van het schouwen van goddelijke kennis en wijsheid.

De ziel van een groep kan uit meerdere niveaus bestaan, afhankelijk van de aard en de gerichtheid van zo'n groep. Bijvoorbeeld kan een groep de kwaliteit ontwikkelen van geestelijke creativiteit. Ook kan de kwaliteit worden gerealiseerd van het bevrijdende vermogen van de transcendente stilte.

De ziel van een groep is een machtig punt van licht met als hoofdkenmerk liefde. Zo'n verbinding is buiten tijd en ruimte en leden van zo'n groep kunnen dus verspreid leven over de gehele wereld en door deze "overziel" toch als een geestelijk geheel functioneren.

Wanneer een groep door het vormen van een overziel het vermogen ontwikkelt om een geestelijk koord te smeden dat alle leden van een groep maakt tot een hechte geestelijke eenheid, functionerend op het niveau van de goddelijke vonk (atma) neemt de werking verder toe. Dan wordt een dergelijke groep een bron van bevrijdende kracht. De ziel transformeert dan in geest.

De betekenis hiervan voor de V.K.K. is enorm. Immers het werk in de V.K.K. is groepswerk, in elke dienst trachten wij een zo zuiver mogelijke overziel te vormen en te activeren als een kelk. De mate waarin wij daarin slagen bepaalt de kwaliteit van onze bijdrage in het geestelijke werk in de wereld. Wanneer wij in staat zijn om een groep te maken die ook kan functioneren op het niveau van de geest verheffen wij deze werking oneindig.

Een belangrijk accent in het werk van de V.K.K. ligt dus in het leren functioneren van individuele leden als delen van een groep waarin ieder zijn eigen authentieke stukje heeft en het geheel toch als een eenheid functioneert. Dit vraagt inzet, aanpak, gerichte energie en doorzettingsvermogen. Groepswerk is de basis van de religie voor de nieuwe tijd, zoals we kunnen lezen in veel esoterische geschriften. De enorme geestelijke krachten, via engelen, de meesters van wijsheid en het Innerlijk Bestuur der Wereld, kunnen over het algemeen beter via groepen in de wereld komen dan door individuen.

De kwaliteit van het aanroepend en oproepend vermogen
Het aanroepend vermogen is de kwaliteit om invocaties - krachtsbundeling in geestelijk werk - een zo hoog mogelijk geestelijk niveau te laten bereiken. Het oproepend vermogen is de kwaliteit van het oproepen van een reactie vanuit de geestelijke wereld door mensen. In het werk van de V.K.K. speelt aanroepen en oproepen een centrale rol. Door het transformeren van de individuele kwaliteiten en het bundelen daarvan in groepen - ondersteund met een rijk geestelijk inzicht in hoe aanroepen en oproepen functioneren in geestelijk werk - neemt de kwaliteit daarvan immens toe. Dit aspect wordt wel het deel van de witte magie in de kerk genoemd en berust op een diepe geestelijk kennis en vaardigheid. In de V.K.K. zal zeer veel aandacht besteed moeten worden aan het verder verdiepen van dit aspect in het werk van de diensten en de groepen die daarin functioneren. De manier waarop het mogelijk wordt om aanroepen en oproepen te verdiepen en de kwaliteit te vergroten kan op verschillende wijzen. Er zijn daar uitgebreide esoterische studies over geschreven. Binnen de traditie van de V.K.K. biedt het werk van Geoffrey Hodson veel aanknopingspunten. Zijn meditaties, engelencontacten, werken met gedachtekracht en visie op de innerlijke zijde van geestelijk werk is van grote waarde hiervoor. Met name voor Nederland geeft het werk en de visie van prof. Van der Stok veel houvast. Zeker zijn werk met wat hij noemt de "koninginnelijke kracht van de verbeelding" is van doorslaggevend belang. Hierbij geeft hij aan dat ieder mens beschikt over het scheppende vermogen van geestelijke verbeelding of visie. Dat is het "zien" van leven, licht en liefde in alles. Door dit vermogen van zien wordt de aanroepende kwaliteit die ieder mens bezit aangesproken en in werking gezet. De taal van de engelen en de innerlijke wereld is die van geestelijke beelden en kwaliteiten en dit vermogen van geestelijke visie versterkt de aanroepende kwaliteit. Dus te leren werken met open innerlijke beelden en de zielekwaliteit te ontwikkelen vormt een belangrijke bijdrage aan het geestelijke werk van de V.K.K. Dit kan geleerd worden door het veel bewust te doen, te oefenen, te experimenteren en vooral in groepen vanuit een open en ontvankelijke houding dit gemeenschappelijk te leren hanteren.

Het oproepend vermogen is veel meer het effect dat gesorteerd wordt met een aanroep. Hiervoor zou je in zekere zin kunnen zeggen dat dit overgelaten kan worden aan de innerlijke werelden. Toch is dat ook niet helemaal juist, het is namelijk ook verstandig om na te denken en in te voelen wat je beoogt met de aanroep, welke oproep je doet en waartoe, hoe deze zo effectief mogelijk kan worden gedaan.

Een belangrijk deel van oproepen is het komen tot steeds hechtere afstemming met de geest. Oproepen in geestelijk werk dienen om de geestelijke verbindingen die er altijd zijn verder te vergroten en tot afstemming en "eenlijnigheid" zoals dit ook wel wordt genoemd te komen. Bij eenlijnigheid is er sprake van een resonantie van het "lagere" deel met het "hogere" geestelijke deel waardoor het lagere de kwaliteiten van het hogere kan laten doorstralen. Dus bij een mens is dat de persoonlijkheid die in lijn wordt gebracht met de ziel en de ziel die in lijn wordt gebracht met de geest en zelfs nog directer, de geest die zich ongesluierd rechtstreeks uitdrukt, wat de ultieme menselijke bevrijding vertegenwoordigt.

De dynamiek van ontwikkeling: innerlijke scholing!
Om de individuele ontwikkeling, het vermogen om ziel- en geestgroepen te vormen en de kwaliteit van aanroepen en oproepen te verdiepen is innerlijke scholing van cruciaal belang. Alleen door innerlijke scholing, hetzij als individueel proces, hetzij als groepsactiviteit, is het mogelijk om het aanwezige potentieel aan te boren, te ontsluiten en aan te wenden in het werk. Innerlijke scholing kan op veel verschillende manieren. Eén ding is echter wel duidelijk: het vraagt wel om een actieve aanpak. De tijd van bijwoners en toehoorders is voorbij. De tijd van luisteren is ook voorbij, het gaat niet meer om het aanhoren van lezingen, het gaat om inleven, doorleven, uitleven en zijn. Innerlijke scholing houdt een transformatieproces in, een actieve verandering waarin het aanwezige potentieel wordt ontsloten.

In de Nederlandse kerkprovincie wordt ten opzichte van veel andere kerkprovincies al hard gewerkt aan het vormgeven hiervan. De noodzaak voor een verdere uitbouw hiervan is groot. Vanuit andere kerkprovincies wordt met grote belangstelling gekeken naar de mogelijkheden en werkvormen hiervoor. Zoals al vaker beschreven gaat het bij het uitwerken van een innerlijke scholing om bijvoorbeeld:

Meditatie;

Verdiepen van het inzicht in geestelijk werk;

Het vergroten van de aanroepende en oproepende kwaliteiten in het werk;

Groepsvorming op zowel persoonlijkheids- als zielsniveau;

Individuele transformatie, het opruimen van blokkades en het op een lijn brengen van persoonlijkheid, ziel en geest;

Werken met de engelen via kleur, schoonheid, muziek, beweging e.d.;

Creativiteit en levensvreugde om schoonheid te ervaren en te delen;

Vormgeven aan spirituele werkgemeenschappen als plaatsen voor lichtwerk, e.d.

Deze aspecten vormen punten voor een agenda van geestelijk werk voor de komende tijd. Het vraagt moed, volharding en inzet van ieder die zich berokken voelt bij het werk van de V.K.K. om zich hier voor in te zetten. De toekomst van onze kerk hangt af van de mate waarin wij een kanaal kunnen zijn voor licht in de wereld. De Nederlandse kerkprovincie van de V.K.K. heeft op de internationale ontmoeting in Engeland een statement gemaakt ten aanzien hiervan. Het is van belang dat in de komende jaren dit statement verder wordt uitgewerkt en vormgegeven wordt zodat de functie van onze kerk zijn vervulling krijgt.

Literatuur:
Leadbeater, C.W.: Ancient mystic rites. TPH

Hodson, G.: A Yoga of Light. Adyar, 1959.

Stok, J.E. van der: The queenly power of imagination. In: Talks and addresses. Sint Michael. Naarden.

Dit artikel is een weerslag van gesprekken en activiteiten van leden van de Nederlandse kerkprovincie die aanwezig waren in Engeland.